Dichter bij de grond

Na anderhalf jaar vrij heb ik een nieuwe baan. Als je het zo zegt, klinkt het alsof het niets is. Alsof de afgelopen anderhalf jaar niet één grote wirwar van gebeurtenissen was. Veel rust om te ontwarren is er niet. Het leven dendert van het ene life event in het andere en mijn complexe gevoelswereld hobbelt er beduusd achteraan.

In mei vorig jaar stopte ik met werken. Ik had een jaarsalaris gespaard om te kunnen schrijven en een wildernisgidsopleiding te doen. Het plan was simpel: me op nieuwe vlakken ontwikkelen, kijken wat dat me zou brengen en in het voorjaar weer op zoek naar een baan – misschien iets wat ik al deed, misschien iets heel nieuws. Terugkijkend hoopte ik op een verschuiving. Dat ik een manier van werken zou vinden die zinvol en meer in balans voelde, met ruimte voor avontuur en creativiteit.

Tegelijkertijd puzzelden Erik en ik over wanneer we aan een kind wilden beginnen. Er was geen logisch moment. En het was een intern conflict. Als ik mijn dromen verder uit wilde bouwen, konden we beter wachten met een kind. Als we zouden wachten met een kind, dan zou er misschien nooit een kind komen. Ik vond het irritant. Waarom moest mijn leven zo grondig op de schop om alles voor elkaar te krijgen? Maar ik dacht ook: verdorie, ik wil nu wel een kind. Dus besloten we dat er niks te plannen viel en lieten we het maar op zijn beloop. Een paar weken later was ik zwanger.

Vanaf dat moment werd ik heen en weer geslingerd tussen liefde voor het leven en woede omdat mijn vrije jaar van me was ‘afgepakt’. Ik was vaak te moe om me te focussen of de motivatie te vinden om mijn eigen ondernemingen van de grond te krijgen. Mijn hoofd zat vol met watten en onzekerheid en de onverklaarbare behoefte om babykleertjes te verzamelen. Ik had de zwangerschap onderschat. Fysiek en emotioneel wist ik wel wat er allemaal zou kunnen gebeuren. Ik had me er grondig in verdiept en met veel mensen gepraat. Maar wat ik vrijwel nergens las of hoorde, was dat het zo’n bewustzijnsverschuiving was. En dat kon ik er nou net niet bij hebben omdat de zoektocht naar een zinvolle manier van leven en werken genoeg bewustzijnsverschuiving voor één jaar was.

Eerder schreef ik al: wie ben ik nu, straks? Wie wil ik zijn? Aardwetenschapper, pelgrim, adviseur, wildernisgids, moeder, projectmanager, bouwvakker, schrijver. Wie wil ik het meeste zijn? Wie wil ik nog meer zijn? Maar veel tijd om die grote vragen te doorvoelen was er niet. Ik wilde mijn schaarse, duur betaalde tijd niet gebruiken om te filosoferen maar om dingen te maken en te doen.

Soms, heel kort, lukte het. Er waren weken waarin ik mijn ultieme manier van leven gevonden had. Dan ging ik zo enthousiast naar bed dat ik niet kon wachten tot ik er weer uit mocht om aan mijn projecten verder te werken. Ik schreef een e-book, werkte aan mijn roman en kreeg het gevoel dat ik mijn weg begon te vinden in de outdoorwereld. Soms kon ik ook met mijn volle aandacht bij de baby in mijn buik zijn. Ik verraste mezelf met hoeveel ik wél bereikte. En er waren momenten waarop ik dacht: het moet zo zijn, het kon niet anders, ondanks de totale chaos. Ik probeerde er zoveel mogelijk van te maken. Maar het was niet bestendig. Het klopte gevoelsmatig nog niet met wie ik diep van binnen was. Het klopte ook niet met wat de wereld in mijn ogen nodig heeft. Hoe het wel moest, wist ik ook niet. Mijn buik groeide en groeide, als een tikkende tijdbom, zonder dat er antwoorden kwamen.

Ook veranderde de vrijheid al snel in zorgen. Ik had me hier op voorbereid door een jaarsalaris te sparen en een goed plan te hebben, maar het viel me zwaarder dan ik had verwacht. Ik had nooit geweten hoe beangstigend het is om je geld op te zien raken. Ik heb vaker in mijn leven weinig geld gehad, maar dan had ik altijd nét genoeg en bleef er elke maand iets binnen komen. Ik vond dat wel avontuurlijk, een creatieve vorm van zuinigheid in plaats van een beperkende. Nu dreigde een tekort. Tekort doet iets met je brein. Het is een continue bron van stress die op de achtergrond sluimert, de focus uit je dagen haalt en je zin om iets te ondernemen ondermijnt. Iedereen zou dat eens moeten ervaren. Het doet je weer beseffen dat succes een lege, bevoorrechte positie is. Het zet je medemenselijkheid weer op scherp. En het liet mij beseffen hoeveel mazzel ik heb met mijn goede opleiding en vangnet. Ik was maar één sollicitatiebrief verwijderd van een gebrek aan inkomen.

Toen Heike geboren was, veranderde mijn idee van een goede balans. Het duurde even voor het tot me doordrong dat ik echt moeder ben en nog langer voor het tot me doordrong dat ik ook moeder wil zijn. Het ouderschap doe je er niet even bij. Ook wanneer je kind naar de opvang gaat, heb je er een dagtaak aan, vooral als borstvoedende, van een zwangerschap herstellende, op slaaptekort slecht functionerende, zorgzame vrouw. Ik wilde stukken van mijn oude leven terug maar ik wilde ook voor haar mogen zorgen.

Met die gedachtes begon ik toen Heike drie maanden oud was met solliciteren. Ik stak er moeite in, want ik wilde niet zomaar een nieuwe baan met geld. Solliciteren met een baby van drie maanden is een onevenredig grote inspanning. Ik kon niet terug naar een bureau om langzaam weer een beetje achter te wennen. Ik moest mezelf meteen van mijn beste kant laten zien. Maar ondanks – of misschien dankzij – alle stress van het moederschap bleef ik zoeken naar iets dat bij me past. Het werd zelfs leuk om brieven te schrijven en gesprekken te voeren. Ze gaven me een scherper beeld van wie ik geworden ben en nog zou kunnen zijn. Ik realiseerde me dat ‘zorgen voor’ al bij me hoort voor ik moeder was. Zorgen voor structuur, overzicht, rust en resultaat. Maar vooral zorgen voor het landschap, zorgen voor een duurzame en eerlijke wereld, zorgen voor een gezonde toekomst voor iedereen. Daar moest ik werk van maken.

Na die gekke, onzekere tijd had ik ineens een klik bij Rijkswaterstaat. Steeds kwam ik enthousiast thuis na het eerste, tweede en derde gesprek. Ze zochten een adviseur duurzame grond-, weg- en waterbouw, iemand die er bij bouwprojecten en onderhoud op aanstuurt dat de wereld schoon en leefbaar blijft. Het is een kans om mijn duurzame leven wat groter te maken dan alleen ons eigen huishouden. Ik kan wat met de waterbouwkennis die ik al heb. Ik kan iets nieuws leren. En ik mag weer parttime werken, meer dan ik in mijn vorige baan al deed, zodat er nog een beetje ruimte voor mijn nieuw verworven existentiële crisis overblijft. Ik bedoel, ik mag er voor Heike en mezelf zijn.

De verschuiving waar ik op hoopte, met meer avontuur en creativiteit, is er niet echt van gekomen. Dat maakt me teleurgesteld; ik moet er nog – of weer – iets mee. Ik ga iets vergelijkbaars doen als ik al deed. En toch ben ik van binnen niet meer dezelfde, toch heb ik zin in wat er komen gaat.