Holy shit, wat wilde ik graag dat alles zou werken. Zoveel onzekerheid, Jasper, Tim, mijn oude fiets en die lange route. Onderweg las ik een boek van Murakami. Het was een coming of age-novel en de ontknoping was in Finland. Typisch, dacht ik, ik ben ook een coming of age-novel en mijn ontknoping is ook in Finland.
Toch, zuidwest Polen is nog een heel eind van Finland en ik dacht die eerste week helemaal niet aan opgroeien, relaties en de liefde. Het was makkelijk, ontspannen, ruig en avontuurlijk. Reuzengebergte, veel gravelweggetjes en steile hellingen. We reisden met Annemarie en Roeland, een heel leuk en klef stel. De liefde leek eenvoudig als we na een kilometer of vijftig onder een boom op onze kleedjes lagen voor een lange lunch. ‘s Avonds praatten we over reizen en seks, informatief allemaal, en dan doken we onze tenten in.
Na die week reisden Jasper en ik verder naar Bialystok in noordoost Polen. Goeie fietspaden, bijna helemaal vlak, net Nederland. En ze hebben daar de Oostvaardersplassen in het groot. Eindeloos veel moerasbos en riet, geen Almere of Schiphol in de verte. Heel episch.
Daarna werd het allemaal wat minder vanzelfsprekend. De grens met Litouwen was weer heuvelachtiger, mooi, maar het ging al snel bergafwaarts. Litouwen en Letland waren interessant, wat betekent dat ze een boeiende geschiedenis hebben en echt Oost-Europees voelen, maar verder was er weinig aan. Glooiende velden, rechte wegen, slecht gravel en te druk asfalt. Ook moesten we flinke afstanden afleggen, 110, 120 kilometer, om op tijd in Riga te zijn. Er zat wat druk achter, anders zou ik Finland niet halen en miste Jasper zijn aansluiting naar huis.
Gelukkig hadden we elkaar nog. Ik met een flinke knieblessure van die reuzenbergen, waardoor ik eigenlijk niet kon fietsen. Jasper die zich rot voelde omdat hij de route had gemaakt. En dan was er ook nog zijn baas die steeds meer van onze tijd in beslag nam, want het was druk op het werk. Dat laatste vertelde Jasper niet, maar ik wist natuurlijk allang dat er iets was, want vrouwen weten dat, maar niet precies wat, behalve dat ik me schuldig voelde omdat ik onze vakantie per se met een bezoek aan Tim wilde combineren, dus ik dacht dat het allemaal mijn schuld was. Het was zo heerlijk cliché.
Ondertussen probeerde ik een groot filosofisch vraagstuk op te lossen. Want sinds ik twee jaar geleden bij Tim wegging, begreep ik niks meer van relaties. Wat is een liefdesrelatie? Wat is het voor raars en ongrijpbaars dat het van een vriendschapsrelatie scheidt? Zeker niet alleen seks, dat is te makkelijk. Het is subtieler. Iets met verschillende vormen van aantrekkingskracht, denk ik. Er bestaat vast een theorie over. Maar het enige wat ik kon doen in dit specifieke, niet-theoretische geval, was met Jasper zijn en voelen hoe dat is, en met Tim zijn en voelen hoe dat is, en een conclusie trekken.
Dat was alleen niet makkelijk meer, want mijn hoofd draaide overuren om de praktische en illusoire problemen van het reizen op te lossen. Het was makkelijker geweest als het Jasperdeel één grote orgie van verliefde gelukzaligheid was, maar het echte leven werkt niet zo. Door mijn knieproblemen ging het fietsen steeds minder, we moesten een stuk met de trein doen, ik was bang dat we het niet zouden halen. En ik dacht: shit, nu gaat het helemaal verkeerd. Er hing van alles in de lucht terwijl wij ons door Litouwen heen worstelden.
Ik was moe en ik werd boos. En toen, vlak voor de grens met Letland, begonnen we te praten en werd de wereld weer wat groter. Natuurlijk, dacht ik, we kunnen gefrustreerd, teleurgesteld of bang zijn en nog steeds van elkaar houden. Misschien is dat wel beter dan verliefde gelukzaligheid. Ik kon weer voelen in plaats van alleen maar denken, en dat is goed.
We kookten in de avondzon en verstopten ons in het bos om te kamperen (er zijn weinig campings in de Baltische Staten). De volgende dag reden we Letland in en was de eindbestemming niet ver meer. Dertig kilometer voor Riga moesten we nog een zandpad bedwingen, maar daarna konden we eindelijk de stad binnen. Verlost van alle zorgen deden we daar niets anders dan struinen, ijsjes eten en vozen op onze kleine hotelkamer. Tot de veerboot ons meenam.
Ik was weer eens alleen. Dat is altijd wennen, vooral in een vreemd land, en vooral als je je geliefde met veel gevoel voor romantiek en drama tot achter de hekken van de incheckbalie hebt uitgezwaaid. Ik hoopte dat mijn fiets gestolen zou worden en ik wilde naar huis. Tegelijkertijd wilde ik naar Tim en oja, ik wilde ook wel alleen zijn. Maar ik had niets te willen, want ik moest nog 500 kilometer en zes dagen fietsen.
Het duurde even om er weer in te komen, maar toen was Finland een verademing. Ik ben gek op bomen en plaatsen die zo goed als uitgestorven zijn. Het viel me steeds weer op hoe stil het is. Ook waren de Finnen die ik tegenkwam niet heel goed in Engels of niet heel spraakzaam, dus dat is ideaal. Fins is leuk om naar te luisteren en er werd niet verwacht dat ik iets terugzei. Ik kon dus lekker buiten leven, wildkamperen, denken en voelen zonder dat iemand het raar vond, want die eerste twee horen bij de cultuur en die laatste twee had niemand door. Alleen de muggen vielen me lastig, maar die kan ik hebben.
Zonder problemen kwam ik op een zonnige dag in Vaasa aan. Tim wachtte me op en daar was ik, in de plaats waar ik zoveel over gehoord had, op een studentenkamer die alleen in mijn verbeelding bestond. Een hele nieuwe wereld die ik niet kende, die we nooit gedeeld hadden, maar die van ons samen had kunnen zijn als de dingen anders waren gelopen.
Het is een beetje onwerkelijk en soms nog steeds pijnlijk dat er ‘iets’ verdwenen is, het subtiele, ongrijpbare dat onze liefdesrelatie definieerde. Niet omdat ik graag weer zo’n liefdesrelatie zou hebben, maar omdat ik merk dat onze vroeger zo vanzelfsprekende verbinding in herinneringen verandert. Het transformeert in iets nieuws dat veel minder vastomlijnd is.
Dat niet per se slecht. Het is cool om te zien hoe erg Tim zichzelf is geworden, en hoe erg ik mezelf ben geworden. We wandelden en fietsten rond de stad, maakten muziek en ik moest liedjes raden net als vroeger (ik ben daar nu vet goed in). Ik las Tims blog voordat hij hem postte en pompte de fietsband van z’n huisgenoot op. Tim legde de ideeën achter The Waste Land uit en liet een paar nieuwe muziekstukken horen. We deden dezelfde dingen, op dezelfde manier, en toch waren we andere personen. We lijken beide gelukkiger.
Na drie intensieve dagen in Vaasa ging ik met boten en treinen terug naar Nederland. Het eindigde een beetje zoals het boek van Murakami: we gingen verder met onze levens. Een mooi conclusie vind ik dat.
Hoe het volgens Tim afliep, kun je hier lezen!
Voor Tijdschrift De Wereldfietser stelde ik in 2021 een thema Baltische Staten samen. Lees hier mijn intro-artikel: Link
De route
Ongeveer zo. De kilometers op de kaartjes kloppen niet helemaal omdat ik in Google Maps de route niet altijd even goed kan reproduceren.
Deel 1:
- Trein naar Dresden
- Fietsen: Dresden – Hinterhermsdorf – Hejnice – Karpacz – Radków – Velka Krás – Opole
Indrukken: Reuzengebergte en omgeving zijn prachtig zolang je in de heuvels blijft. Veel grensovergangen Duitsland-Polen-Tsjechië, steeds wisselen van euro naar zloty naar kronen! Voldoende campings en in de bergen makkelijk wildkamperen. Fietsen gaat het beste op wandelkaarten. Veel fietsroutes zijn onverhard en pittig! Bergpas langs de Snezka is indrukwekkend. Wel het linkerpad nemen als je na de grensovergang afdaalt (wij namen het rechterpad).
Deel 2:
- Trein van Opole naar Bialystok
- Fietsen: Bialystok – Augustow – Varteliai (Litouwen) – Cekiske – Kedainiai
- Trein van Kedainiai naar Siauliai (ivm knieblessure).
- Fietsen: Siauliai – Blankenfelde (Letland) – Mazplatone – Jelgava – Jaunmarupe – Riga
Indrukken: nationale parken boven Bialystok zijn erg indrukwekkend (als de zon schijnt)! Er gaat een goeie fietsroute de stad uit via Tykocin. Deze kun je volgen tot en met Augustow. Hier ook veel (kano)campings. De grens tussen Polen en Litouwen is heuvelachtiger. Daarna veel lange, rechte wegen en slecht gravel. Bij Cekiske is een prachtige camping, verder weinig te vinden. Alles is erg goedkoop.
Deel 3:
- Boot van Riga naar Stockholm
- Boot van Stockholm naar Turku (Finland)
- Fietsen: Turku – Sakyla – Sastamala – Kovero – Parkano – Kurikka – Aminne – Vaasa
Indrukken: ik ben door het binnenland gegaan omdat de kust me saai leek. Door de bomen kun je de zee toch vaak niet zien, en het is daar vlak met veel wind. Op deze route veel bomen en meren. Nationaal park rond Kovero is een aanrader, je kunt hier vlakbij de historische boerderij wildkamperen op een picknickplaats. Gravelwegen zijn goed, asfaltwegen zijn rustig. Heerlijk fietsland!
Terugreis:
- Trein naar Helsinki
- Boot naar Lübeck-Travemünde
- Trein naar Nederland